تو این سری الگوهای نموداری، به الگوهای کلاسیک و شناخته‌شده پرداختیم، ولی هنوز سراغ الگوهای هارمونیک نرفتیم.
توی این سری الگوهای نموداری، به الگوهای سنتی پرداختیم، ولی هنوز الگوهای هارمونیک رو بررسی نکردیم. الگوهای هارمونیک یه دسته از الگوهای نموداری هستن که برای شناسایی نقاط برگشت قیمت به کار می‌رن و بهش "تجارت هارمونیک" می‌گن. حالا احساس کردیم وقتشه بریم سراغ الگوی هارمونیک معروف به نام "خفاش" که اسکات م. کارنی ازش به عنوان "دقیق‌ترین الگو تو کل مجموعه تجارت هارمونیک" یاد کرده.
"شک‌ها در افکار مانند خفاش‌ها در میان پرندگان هستند."
ترجمه‌شده از فرانسیس بیکن.
مقدمه
برخلاف بیشتر الگوهای نموداری سنتی که برای معامله نیاز به شکست قیمت دارن، توی الگوهای هارمونیک، نیازی به این کار نیست و به‌جاش از نسبت‌های دقیق فیبوناچی استفاده می‌شه. این نسبت‌ها، که دقیقاً تعریف‌شده هستن، کمک می‌کنن تا الگوهای هارمونیک پیدا بشن و باعث می‌شن این الگوها کمتر به سلیقه فردی وابسته باشن و دقت بالاتری داشته باشن. جالبه، نه؟!
نسبت‌های فیبوناچی
نسبت‌های فیبوناچی اجزای کلیدی الگوهای هارمونیک هستند.
نسبت‌های فیبوناچی از دنباله‌ی فیبوناچی میاد؛ همون دنباله‌ای که هر عددش از جمع دو عدد قبلی به‌دست میاد. مثلا: ۱، ۱، ۲، ۳، ۵، ۸، ۱۳ و... یه ویژگی جالب این دنباله نسبت‌های بین عددهای اون هست. مثلا هر عدد به عدد بعدیش که تقسیم می‌شه تقریباً ۰.۶۱۸ و به عدد قبلیش ۱.۶۱۸ می‌ده، که این‌ها رو به‌عنوان نسبت‌های طلایی می‌شناسن.
یکی از چیزهای جالب توی دنباله‌ی فیبوناچی، نسبت‌های بین عددهای اون هست. وقتی یه عدد رو به عدد بعدی تقسیم کنیم، نسبتش تقریباً ۰.۶۱۸ به دست میاد و اگه عدد رو به عدد قبلی تقسیم کنیم، تقریباً ۱.۶۱۸ به‌دست میاریم. این دو عدد رو "نسبت‌های طلایی" می‌گن. عدد ۱.۶۱۸ رو با "فی" (P بزرگ) و عدد ۰.۶۱۸ رو هم با "فی" (p کوچک) می‌شناسن.
نسبت‌های دیگه هم هستن؛ مثلاً اگه دو عدد با فاصله‌ی دو موقعیت از هم رو تقسیم کنیم، به نسبت‌های ۰.۳۸۲ و ۲.۶۱۸ می‌رسیم. هرچی فاصله رو بیشتر کنیم، به بقیه نسبت‌های فیبوناچی می‌رسیم. جالب اینه که این نسبت‌ها رو می‌شه با بالا بردن "عدد طلایی" به توان‌های مختلف هم به‌دست آورد.
فیبوناچی نشون‌دهنده‌ی تغییرات قیمته.
از این نسبت‌های فیبوناچی توی بازارهای مالی هم استفاده می‌کنن چون الگوهای قیمتی و رفتار سرمایه‌گذارها هم توی این نسبت‌ها بازتاب پیدا می‌کنن. تحلیل‌گرهای تکنیکال از این نسبت‌ها برای تحلیل و پیش‌بینی استفاده می‌کنن، چون معتقدن مثل طبیعت، این نسبت‌ها توی رفتار انسان‌ها و بازار هم دیده می‌شن. بعضی تحقیقات هم سعی کردن ارتباط این نسبت‌ها با بازار رو توضیح بدن و شواهد بیشتری هم برای این موضوع ارائه کردن.
الگوهای هارمونیک خفاش
الگوی هارمونیک خفاش از ۴ قسمت تشکیل شده که نقاط X، A، B، C و D رو به هم وصل می‌کنه. هر کدوم از این نقاط، یک سقف یا کف قیمتی تو نموداره. فاصله نسبی بین این بخش‌ها نشون می‌ده که آیا الگو درست شکل گرفته یا نه. قوانینش به این صورته:
- بخش AB باید بین ۳۸.۲٪ تا ۵۰٪ از بخش XA برگشت داشته باشه (بعضی‌ها می‌گن اگه بین ۳۸.۲٪ و ۶۱.۸٪ باشه هم کافیه).
- بخش BC باید بین ۳۸.۲٪ تا ۸۸.۶٪ از بخش AB برگشت داشته باشه.
- بخش CD باید بین ۱۶۱.۸٪ تا ۲۶۱.۸٪ از بخش BC برگشت کنه.
- و در آخر، بخش AD باید حدود ۸۸.۶٪ از بخش XA باشه.
برای اینکه الگوی خفاش معتبر باشه، باید نقطه C تأیید بشه. جالبه که بدونید این الگو می‌تونه یک ساختار داخلی AB = CD داشته باشه. احتمال اینکه قیمت توی محدوده‌ای که بهش "منطقه‌ی بازگشت پتانسیل" یا PRZ می‌گن، برگرده، زیاده. معامله‌گرها معمولاً برای پیدا کردن این منطقه از بازگشت‌های فیبوناچی استفاده می‌کنن؛ به این صورت که یک طرف PRZ در ۸۸.۶٪ بازگشت از XA و طرف دیگه در ۱۶۱.۸٪ از BC قرار می‌گیره. یه روش دیگه هم PRZ رو بین ۷۸.۶٪ تا ۱۰۰٪ بازگشت داخلی XA مشخص می‌کنه.
بعضی از تریدرها برای اطمینان بیشتر قبل از ورود به معامله، منتظر نشونه‌های اضافی می‌مونن؛ مثلاً دیدن الگوهای برگشتی کوچیک، واگرایی در اندیکاتورهای نوسان‌ساز، یا خارج شدن قیمت از محدوده PRZ که نشون بده احتمالاً قیمت می‌خواد برگرده.
در معاملات: سطوح توقف ضرر و برداشت سود
برای تعیین سطح سود و حد ضرر در الگوی خفاش، تریدرها روش‌های مختلفی دارن. بعضی‌ها حد ضرر رو در نقطه X یا کمی پایین‌تر از اون می‌ذارن تا ریسک کمتر بشه؛ البته این کار احتمال فعال شدن زودهنگام حد ضرر رو بالا می‌بره، که اسکات کارنی هم این روش با حد ضرر نزدیک رو پیشنهاد داده. برای برداشت سود هم می‌شه نقطه A رو هدف قرار داد یا از سطوح فیبوناچی دیگه برای خروج‌های جزئی استفاده کرد.
نمونه‌های عملی
مشاهدات
وقتی قیمت به ناحیه معکوس بالقوه (PRZ) می‌رسه و اسیلاتورها هم انحراف نشون می‌دن، این می‌تونه یه تایید دیگه برای برگشت قیمت باشه. جالبه بدونید که هیچ تحقیقی نیست که بگه الگوی خفاش نسبت به بقیه الگوهای هارمونیک بهتره، اما یه مطالعه از کریستوف بدنارز نشون داده که این الگو توی یه دوره معاملاتی ۲۷ روزه می‌تونه سودآور باشه. همچنین، بولکوفسکی می‌گه که تو الگوهای خفاش صعودی ۹۱٪ مواقع و تو خفاش نزولی ۸۶٪ مواقع قیمت تو نقطه D برمی‌گرده. واقعاً ترسناکه ...