GMX یه پلتفرم غیرمتمرکز برای معامله اسپات و قراردادهای دائمیه که به کاربرا امکان میده با کارمزد کم و بدون تأثیر روی قیمت، معامله کنن و تا ۵۰ برابر لوریج بگیرن.
این پروتکل اول توی سپتامبر 2021 روی شبکه Arbitrum راه‌اندازی شد و بعدش اوایل 2022 روی Avalanche هم فعال شد.
معاملات توی GMX با استفاده از یه استخر نقدینگی چند-دارایی خاص انجام میشه. این استخر از راه‌های مختلفی مثل بازارسازی، کارمزد معاملات، لوریج تریدینگ (اختلاف قیمت، کارمزدهای فاندینگ و لیکوئید شدن) و بالانس کردن دارایی‌ها سود تولید می‌کنه. این سودها به کسایی که نقدینگی تأمین می‌کنن، برمی‌گرده.
توی دنیای DeFi رقبای زیادی هستن که اونا هم معاملات فیوچرز دائمی ارائه میدن. از طرف دیگه، همیشه تهدید صرافی‌های متمرکز هم هست که یه بخش از بازار رو در اختیار دارن.
حالا چی GMX رو خاص می‌کنه؟
به خاطر ارزش‌های منحصربه‌فردی که ارائه میده، GMX خودش رو به‌عنوان یه رهبر توی فضای معاملات مشتقات معرفی کرده. دو دلیل اصلی این موضوع:
- ارزش‌سازی قوی برای هولدرهای توکن GMX و تأمین‌کننده‌های نقدینگی: سودها به‌جای ارزهای معمولی، به اتریوم (ETH) پرداخت میشه، که برای خیلی‌ها جذاب‌تره.
- مدل اقتصادی غیرتورمی: مدل نقدینگی GMX (GLP) نیازی به پاداش‌های تورمی و موقتی (مثل مدل‌های فارم و دامپ) نداره. یعنی به‌جای ایجاد توکن‌های اضافی برای جذب کاربران، از یه مدل پایدار و واقعی استفاده می‌کنه.
این دو ویژگی باعث شده GMX یه گزینه خاص و متمایز توی بازار باشه.
GMX چطوری کار می‌کنه؟
GMX اولین بازار مشتقات غیرمتمرکز نیست، اما ویژگی‌های خاصی داره که بقیه پروژه‌ها ندارن.
ویژگی اصلی GMX: یه استخر نقدینگی به نام GLP که توسط جامعه کاربران مدیریت میشه. GLP یه نوع شاخصه که برای تأمین نقدینگی در معاملات لوریج‌دار استفاده میشه.
حالا نکته جالب اینجاست که:
- هولدرهای GLP وقتی تریدرها ضرر می‌کنن، سود می‌برن (چون معاملات لوریج‌دار می‌تونه به ضرر تریدرها منجر بشه!).
- و بالعکس، اگر تریدرها سود کنن، هولدرهای GLP ممکنه ضرر کنن.
این رابطه مستقیم بین هولدرهای GLP و تریدرها باعث میشه که هر دو طرف در نتایج یکدیگر تأثیر بذارند.
تریدرهای GMX چه سودی می‌برن و چه هزینه‌هایی میدن؟
تریدرهای GMX می‌تونن بدون تأثیر روی قیمت، معاملات خودشون رو انجام بدن. ولی برای این کار دو نوع هزینه باید پرداخت کنن:
- کارمزد معامله: 0.1 درصد از اندازه پوزیشن برای باز کردن هر معامله.
- کارمزد قرض (Borrow Fee): این هزینه به‌صورت زیر محاسبه میشه:
(مقدار دارایی قرض‌گرفته شده) ÷ (کل دارایی‌های موجود در استخر) × 0.01٪ در ساعت.
این کارمزد قرض بستگی به میزان استفاده از دارایی داره:
- برای دارایی‌های کمتر محبوب، هزینه پایین‌تره.
- برای دارایی‌های پرطرفدار، هزینه بالاتر میره.
توزیع درآمد از کارمزدها:
کارمزدهای پلتفرم بین هولدرهای توکن GMX و GLP تقسیم میشه:
- 30٪ به استیک‌کننده‌های GMX میرسه.
- 70٪ به هولدرهای GLP (یعنی تأمین‌کننده‌های نقدینگی) تعلق می‌گیره.
GLP، توکن تأمین‌کنندگان نقدینگی
GLP یه توکن LP (تأمین‌کنندگان نقدینگی) برای فراهم کردن نقدینگی به تریدرهاست.
شما می‌تونید توکن‌های GLP رو با هر دارایی که در استخر نقدینگی وجود داره بخرین، مثل USDC، WETH، WBTC، DAI و غیره.
هزینه خرید GLP بستگی به دارایی‌های موجود در استخر نقدینگی داره. اگر دارایی‌هایی که بازار بهشون نیاز داره ولی در استخر کم‌تری وجود داره رو انتخاب کنید، خرید GLP ارزون‌تر خواهد بود.
توجه داشته باشید که توکن‌های GLP در Arbitrum و Avalanche متفاوت هستن. این دو توکن ترکیب‌های مختلفی دارن، قیمت‌های متفاوتی دارن و نمی‌تونید بین این دو شبکه انتقالشون بدید.
نکته مهم: سودی که هولدرهای GLP به‌دست میارن، وابسته به تولیدات GMX نیست.
توکن GMX
GMX توکن حاکمیتی (Governance Token) برای اکوسیستم GMX هست.
حداکثر تعداد این توکن ۱۳.۲۵ میلیون برآورد شده، ولی ممکنه این تعداد افزایش پیدا کنه. در حال حاضر، مجموع توکن‌ها حدود ۸.۲ میلیون هست و ۸۵٪ از این توکن‌ها استیک شده‌اند.
استیک کردن GMX
توکن‌های استیک شده GMX سه نوع پاداش به‌دست میارن:
- GMX مسدودشده (esGMX): این توکن‌ها از مشوق‌های نقدینگی به‌دست میان و به‌طور تدریجی به شما تعلق می‌گیرن.
- نرخ سالانه متغیر (APR) از ETH و AVAX: این پاداش از ۳۰٪ کارمزدهای حاصل از معاملات لوریج‌دار به شما میرسه.
- امتیازهای مضاعف: این امتیازها APR شما رو افزایش میدن و شما رو تشویق به استیک کردن طولانی‌مدت
می‌کنن.
استیک کردن GMX برای کسب درآمد
با استیک کردن توکن GMX می‌تونید از پاداش‌های ترکیبی و افزایش‌یافته بهره‌مند بشید.
اما نکته مهم اینه که توکن GMX پشتوانه‌ای نداره و قیمتش کاملاً وابسته به عرضه و تقاضا هست. با این حال، یک صندوق قیمت کف وجود داره که از قیمت GMX در برابر ETH و GLP حمایت می‌کنه.
در حال حاضر، نرخ بازده (yield) GMX حدود ۱۰٪ در ETH هست، قبل از هرگونه افزایش.
چطور GMX استیک کنیم؟
- کیف پول خود را به GMX متصل کنید.
- به بخش "GMX Earn" بروید.
- تراکنش‌ها را تأیید و امضا کنید.
معامله با لوریج
برای معامله با لوریج در GMX نیاز به هیچ‌گونه ثبت‌نام یا حساب کاربری ندارید؛ فقط یک کیف پول برای Arbitrum لازمه!
با معاملات بدون تأثیر روی قیمت و یک رابط کاربری دوستانه، GMX می‌تونه راه خوبی برای تجربه لذت از معاملات پرریسک (degen) بدون رفتن به صرافی‌های متمرکز باشه.
به لطف کارمزدهای پایین در Arbitrum و Avalanche، تجربه معامله با لوریج نزدیک به چیزی هست که در صرافی‌های متمرکز (CEX) به‌دست میارید. ولی مراقب لوریج باشید!
فراهم کردن نقدینگی با استخر GLP
شما می‌تونید با تعویض هر دارایی موجود در استخر GLP، یک "بازده واقعی" به‌دست بیارید.
استخر GLP به‌طور شفاف با دارایی‌ها پشتیبانی میشه و بازده آن از معاملات لوریج‌دار تریدرها به‌دست میاد. اما این بازده بدون ریسک نیست؛ اگر تریدرها سود کنن، هولدرهای GLP ضرر می‌کنن. معمولاً تریدرهای پرریسک (degen) ممکنه ضرر کنن، اما یک نهنگ (whale) ماهر ممکنه راهی برای بهره‌برداری از این مدل پیدا کنه.
در حال حاضر، بازده GLP حدود ۱۹٪ در ETH هست، اما این نرخ ثابت نیست و ممکنه تغییر کنه.
کجا می‌تونید GLP بخرید؟
شما فقط می‌تونید GLP رو در GMX خریداری کنید.
- کیف پول خود را به GMX متصل کنید.
- به بخش "خرید GLP" بروید.
- دارایی‌ای که می‌خواهید تعویض کنید را انتخاب کنید — اگر دارایی کمتر در استخرهای نقدینگی وجود داشته باشد، خرید آن ارزان‌تر است.
- GLP به‌طور خودکار استیک می‌شود.
