DeFiLlama در حال حاضر بزرگ‌ترین گردآورنده TVL (کل ارزش قفل‌شده) در دنیای دیفای (DeFi) است. هدفش اینه که داده‌های دقیق و جامع درباره همه بلاک‌چین‌های لایه ۱ و لایه ۲ رو ارائه بده. این پلتفرم اطلاعاتش رو توی نمودارها و گراف‌هایی نمایش می‌ده که کار باهاشون راحت و قابل‌فهم باشه.
DeFiLlama چیه؟
DeFiLlama یه پلتفرم تحلیلی پیشرو در حوزه بلاک‌چین و دیفای (DeFi) محسوب می‌شه. این پلتفرم داده‌ها رو از منابع مختلف جمع‌آوری میکنه و ابزارهای متنوعی برای تحلیل عمیق پروژه‌های دیفای و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (dapps) ارائه می‌ده.
DeFiLlama به عنوان یه پلتفرم اصلی برای بررسی کل ارزش قفل‌شده (TVL) در پروژه‌های دیفای شناخته می‌شه که این معیار یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها در این حوزه محسوب می‌شه. علاوه بر این، اطلاعات دیگه‌ای مثل ارزش بازار و قیمت توکن‌ها رو هم نمایش می‌ده که این داده‌ها از APIهای CoinGecko دریافت می‌شن.
این گردآورنده TVL، بخشی از LlamaCORP محسوب می‌شه؛ مجموعه‌ای که شامل زیرساخت نود، یک سایت خبری در حوزه کریپتو، و یه ابزار پرداخت با ارز دیجیتال هم هست. DeFiLlama ماهانه بیش از ۱۰ میلیون کاربر داره.
DeFiLlama چطور کار میکنه؟
DeFiLlama داده‌های مربوط به هزاران پروتکل دیفای و صدها شبکه مبتنی بر اثبات سهام (PoS) مثل اتریوم رو جمع‌آوری میکنه تا یه تصویر دقیق از وضعیت این حوزه ارائه بده.
تمام این اطلاعات به‌صورت رایگان روی سایت DeFiLlama در دسترسه. طراحی سایت هم کاربرپسنده و از یونی‌سواپ الهام گرفته شده.
مزایای DeFiLlama
- محبوب‌ترین و معتبرترین پلتفرم گردآورنده داده‌های دیفای محسوب می‌شه و امکانات زیادی داره.
- همه قابلیت‌ها رایگانه و نیازی به ثبت‌نام نیست.
- رابط کاربری ساده‌ای داره و نمودارهای تعاملی ارائه می‌ده.
چطور از DeFiLlama استفاده کنم؟
DeFiLlama یه ساختار ساده داره که توش همه‌ی داشبوردها از منوی سمت چپ قابل دسترس هستن. وقتی یه داشبورد رو انتخاب کنی، چارت‌ها، رتبه‌بندی‌ها و ابزارهای مرتبطش روی صفحه‌ی اصلی نمایش داده می‌شن.
داشبورد دیفای
- داشبورد دیفای مهم‌ترین قسمت این پلتفرمه
- از صفحه‌ی اصلی، کاربرها مستقیم به بخش Overview (نمای کلی) هدایت می‌شن.
- درست زیر این بخش، چارت DeFi TVL قرار گرفته که کاملاً مشخصه.
- این چارت کمک میکنه که داده‌های مربوط به TVL (کل ارزش قفل‌شده) روی هر بلاک‌چین رو به‌صورت بصری ببینی.
- از طریق پورتال DeFiLlama، می‌تونی وضعیت کل فضای دیفای رو ببینی و آمارش رو دنبال کنی. توی داشبورد، بخش‌های مختلفی وجود داره که می‌تونی توی هرکدوم از این زمینه‌ها داده‌های تحلیلی رو بررسی کنی:
- دیفای، ییلد (سوددهی) و استیبل‌کوین‌ها
- بلاک‌چین‌ها
- ایردراپ‌ها
- اوراکل‌ها
- فورک‌ها
- سطوح لیکوئیدیشن در دیفای
- برترین پروتکل‌ها
داشبورد دیفای قابلیت‌های بیشتری داره که بهت کمک میکنه این حوزه رو از زوایای مختلف بررسی کنی. یکی از این قابلیت‌ها بخش Chains هست که یه نمای کلی از TVL تمام بلاک‌چین‌هایی که اپلیکیشن‌های دیفای رو میزبانی می‌کنن ارائه می‌ده.
این بخش شامل اطلاعات مربوط به بلاک‌چین‌هایی مثل اتریوم، سولانا، ترون، پالیگان و BSC هست. همچنین، امکان شخصی‌سازی چارت رو هم داری تا فقط چین‌های سازگار با EVM، رول‌آپ‌ها یا بلاک‌چین‌های اکوسیستم Cosmos رو نمایش بدی.
مقایسه بلاک‌چین‌ها: می‌تونی TVL، کارمزدها یا درآمد دو یا چند بلاک‌چین رو با هم مقایسه کنی تا ببینی کدوم شبکه عملکرد بهتری داره.
ایردراپ‌ها
تو این بخش، DeFiLlama بهت کمک میکنه که لیست پروتکل‌هایی که ممکنه در آینده نزدیک ایردراپ داشته باشن رو زیر نظر بگیری.
ایردراپ یه روش برای پاداش دادن به کاربران اولیه‌ی یک پروژه هست. این کار خیلی رایجه و معمولاً برای تبلیغ پروژه و توکنش انجام می‌شه. توی این فرایند، توکن‌های بومی پروژه به‌صورت رایگان بین کاربران توزیع می‌شن، معمولاً در زمان راه‌اندازی رسمی اون توکن.
خزانه پروتکل‌ها (Treasuries): این قابلیت جدید ترکیب‌های خزانه‌ی بعضی از پروتکل‌ها رو نشون می‌ده تا ببینی که اون‌ها چطور دارایی‌هاشون رو مدیریت می‌کنن.
اوراکل‌ها
تو بخش Oracle توی DeFiLlama، می‌تونی مقدار کل ارزش قفل‌شده (TVL) در اوراکل‌های بلاک‌چینی مختلف رو بررسی کنی.
اوراکل‌های بلاک‌چین یه واسطه بین کدهای بلاک‌چینی (مثل قراردادهای هوشمند) و دنیای بیرون هستن. این اوراکل‌ها داده‌های خارجی رو جمع‌آوری، تأیید و به قراردادهای هوشمند ارسال می‌کنن تا این قراردادها بتونن به اطلاعات دنیای واقعی دسترسی داشته باشن.
در سمت راست نمودار، می‌تونی روند رشد، زمان شروع فعالیت و میزان مشارکت اوراکل‌های مختلف توی صنعت بلاک‌چین رو از ۲۰۱۹ تا امروز مشاهده کنی.
تو بخش پایینی، می‌تونی لیست اوراکل‌های مختلف، تعداد پروتکل‌هایی که از اون‌ها استفاده می‌کنن و مقدار کل ارزش قفل‌شده (TVL) توسط هر اوراکل رو ببینی. این اطلاعات کمک میکنه بفهمی که کدوم اوراکل‌ها بیشترین استفاده رو دارن و چقدر دارایی رو تأمین امنیت می‌کنن.
فورک‌ها
تو این بخش، می‌تونی مقدار کل ارزش قفل‌شده (TVL) در تمام فورک‌ها رو بررسی کنی.
کدهای بلاک‌چین متن‌باز (Open-Source) هستن، یعنی هر توسعه‌دهنده‌ای می‌تونه اون‌ها رو تغییر بده یا ارتقا بده. فورک زمانی اتفاق می‌افته که یه گروه از اعضای جامعه بخوان قوانین اصلی یه پروتکل رو تغییر بدن. تو این شرایط، شبکه اصلی به دو زنجیره‌ی جداگانه تقسیم می‌شه.
زنجیره‌ی جدید با قوانین جدید کار میکنه، اما همچنان تاریخچه‌ی زنجیره‌ی اصلی رو به اشتراک می‌ذاره.
برترین پروتکل‌ها
تو این بخش، می‌تونی لیست بلاک‌چین‌های مختلف و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکزی (dApps) که روی اون‌ها ساخته شدن رو بررسی کنی.
این dAppها شامل بخش‌های مختلفی مثل:
- CDP (پروتکل‌های ایجاد بدهی با وثیقه)
- استیکینگ لیکوئید (Liquid Staking)
- بریج‌ها (Bridges)
- ییلد فارمینگ (Yield Farming)
- تجمیع‌کننده‌ها (Aggregators)
مقایسه پروتکل‌ها
تو این بخش، می‌تونی دو یا چند پروتکل دیفای رو روی یک نمودار با هم مقایسه کنی. این مقایسه بهت کمک میکنه عملکرد و ارزش پروتکل‌های مختلف رو کنار هم ببینی و تحلیل کنی.
دسته‌بندی‌ها
این ابزار زیرمجموعه‌های اصلی دیفای رو نمایش می‌ده که شامل بخش‌های مختلفی مثل:
- استیکینگ لیکوئید (Liquid Staking)
- صرافی‌های غیرمتمرکز (DEXs)
- پروتکل‌های وام‌دهی (Lending)
زبان‌های برنامه‌نویسی
توی این بخش، توسعه‌دهنده‌ها می‌تونن ببینن که کدوم زبان‌های برنامه‌نویسی برای نوشتن قراردادهای هوشمند و ساخت dAppها بیشتر استفاده می‌شن.
ویژگی‌های اضافی DeFiLlama
علاوه بر داشبورد دیفای، می‌تونی از ابزارهای دیگه‌ای هم استفاده کنی که بعضی از اون‌ها حتی فراتر از دیفای هستن.
ییلدها (Yields)
این ابزار انواع استخرهای دیفای رو نمایش می‌ده و اطلاعاتی مثل:
- کل ارزش قفل‌شده (TVL) در هر استخر
- درصد سود سالانه (APY)
این داده‌ها می‌تونن توی استراتژی‌های ییلد فارمینگ بهت کمک کنن. همچنین، می‌تونی نمودارهای تحلیلی ییلد رو ببینی، مثل نقشه‌ی درختی (Treemap) که استخرها رو بر اساس سهم بازارشون نشون می‌ده.
NFTها و بریج‌ها در DeFiLlama
NFTها
در این بخش، می‌تونی برترین مجموعه‌های NFT و بازارهای خرید و فروش اون‌ها رو تحلیل کنی. این اطلاعات بهت کمک میکنه مجموعه‌های پرفروش و محبوب رو شناسایی کنی و ببینی کدوم مارکت‌پلیس‌ها بیشترین حجم معاملات رو دارن.
بریج‌ها (Bridges)
این داشبورد داده‌های مربوط به حجم تراکنش‌های بریج‌ها و جریان نقدینگی بین بلاک‌چین‌ها رو نمایش می‌ده. بریج‌ها نقش مهمی توی ارتباط بین زنجیره‌ای دارن و باعث می‌شن دارایی‌ها و داده‌ها بین بلاک‌چین‌های مختلف جابجا بشن.
حاکمیت (Governance)
این بخش تعداد پیشنهادهای ثبت‌شده در هر اپلیکیشن دیفای رو نمایش می‌ده. این اطلاعات کمک میکنه بفهمی که توی هر پروژه، چقدر فعالیت حاکمیتی و رأی‌گیری وجود داره.
لیکوئیدیشن‌ها (Liquidations)
توی این بخش، می‌تونی سطح لیکوئیدیشن در دیفای رو بررسی کنی و ببینی چه مقدار دارایی در معرض لیکوئید شدن قرار داره.
حجم معاملات (Volumes)
این داشبورد داده‌های مربوط به حجم تراکنش‌ها رو در بخش‌های مختلف دیفای نمایش می‌ده، از جمله:
- صرافی‌های غیرمتمرکز (DEXs)
- تجمیع‌کننده‌های DEX
- پلتفرم‌های معاملات مشتقه (Derivatives)
- پروتکل‌های معاملات آپشن
کارمزدها و درآمد (Fees/Revenue)
توی این بخش می‌تونی میزان کارمزدهایی که شبکه‌های بلاک‌چینی و پروژه‌های دیفای دریافت می‌کنن رو تحلیل کنی و ببینی که کدوم پروتکل‌ها بیشترین درآمد رو دارن.
تأمین مالی (Raises)
اینجا مروری بر دورهای جذب سرمایه در پروتکل‌های دیفای ارائه می‌شه تا ببینی چه پروژه‌هایی اخیراً سرمایه جذب کردن و از چه سرمایه‌گذارهایی حمایت گرفتن.
استیبل‌کوین‌ها، هک‌ها و استیکینگ لیکوئید اتریوم در DeFiLlama
استیبل‌کوین‌ها (Stables)
استیبل‌کوین‌ها بخش بزرگی از استخرهای دیفای رو تشکیل می‌دن. این ابزار بهت کمک میکنه که عملکرد ۱۵۰ استیبل‌کوین مختلف رو دنبال کنی، از جمله توکن‌های دلاری مثل USDT و USDC.
هک‌ها (Hacks)
این ابزار تاریخچه‌ی حملات هکری در دیفای رو نمایش می‌ده و نشون می‌ده که هر ماه چه مقدار سرمایه سرقت شده.
استیکینگ لیکوئید اتریوم (ETH Liquid Staking)
بعد از اینکه اتریوم از اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) مهاجرت کرد، استیکینگ لیکوئید یکی از بزرگ‌ترین کاربردهای دیفای شد.
این ابزار پلتفرم‌های استیکینگ لیکوئید رو ردیابی میکنه، و توی این بازار، Lido همچنان بیشترین سهم رو در اختیار داره.
