Sophon چیه و چطوری کار میکنه ؟

توی دنیایی که تکنولوژی بلاک‌چین بیشتر با تریدهای سوداگرانه و دیفای (مالی غیرمتمرکز) شناخته می‌شه، کمتر کسی فکر می‌کنه هنوز فضاهایی هستن که دست‌نخورده باقی موندن و می‌تونن یه نفس تازه به این فضا بدن.

اینجاست که بلاک‌چین Sophon با استفاده از تکنولوژی ZK (یا همون Zero-Knowledge stack) یه پیشنهاد متفاوت و جذاب رو رو کرده؛ تمرکز این پروژه نه روی پول و ترید، بلکه روی چیزی‌یه که همیشه قلب زندگی اجتماعی آدم‌ها بوده: سرگرمی.

اما اصلاً Sophon چیه؟ این راهنما قراره تکنولوژی Sophon و کل اکوسیستمش رو زیر ذره‌بین بذاره و نشون بده چطور این پروژه داره پایه‌های یه مرز دیجیتالی جدید رو می‌چینه؛ مرزی که با یه تکنولوژی متحول‌کننده بر پایه بلاک‌چین ساخته شده.

Sophon چیه؟

Sophon یه بلاک‌چین لایه دوم (L2)‌ هست که روی ZkSync hyperchain ساخته شده و از ZK Stack استفاده می‌کنه تا تجربه سرگرمی و فضای فرهنگی دنیا رو متحول کنه. این پروژه یه سیستم ماژولار معرفی کرده که هدفش اینه دسترسی مردم عادی به کریپتو رو آسون‌تر کنه.

ماموریت Sophon اینه که با ترکیب بلاک‌چین و هوش مصنوعی، چالش‌های اصلی سازنده‌های محتوا (مثل پخش و کسب درآمد از محتوایی که تولید می‌کنن) رو حل کنه. قراره یه اکوسیستم جدید، کریپتویی، کارآمد، شفاف و کاربرپسند بسازه تا هنرمندها و خالق‌ها راحت‌تر بتونن محتوای خودشونو عرضه کنن و درآمد داشته باشن.

Sophon از یه بلاک‌چین لایه دوم اختصاصی استفاده می‌کنه که با هدف سرگرمی طراحی شده و از ZK Stack بهره می‌بره. با این طراحی، ویژگی‌های بلاک‌چین مثل امنیت، شفافیت و عدم نیاز به واسطه‌ها قراره بدون دردسر به نفع سازنده‌ها و مصرف‌کننده‌ها به‌کار گرفته بشن. امکاناتی مثل محافظت از کپی‌رایت، پخش راحت و فرصت‌های بهتر برای کسب درآمد هم جزو چیزاییه که این بلاک‌چین به همراه داره.

زیرساخت Sophon یه طراحی خاص مبتنی بر Rollup داره که باعث می‌شه بتونه حجم بالایی از تراکنش‌ها رو مدیریت کنه در حالی که هزینه‌ها رو تا حد ممکن پایین نگه می‌داره. چون این تکنولوژی می‌تونه هزاران تراکنش در ثانیه پردازش کنه، هدف Sophon اینه که تبدیل بشه به پلتفرم اصلی برای سرگرمی‌ها و بازی‌های آنلاین پویا، جایی که سرعت حرف اول رو می‌زنه.

از طرفی، تکنولوژی پیشرفته‌ی این پروتکل به شکلی طراحی شده که اعتماد برندها رو جلب کنه و حس امنیت به کاربرا بده؛ همین باعث می‌شه Sophon بتونه برای خودش جای محکمی توی بازار رقابتی دنیای سرگرمی باز کنه.

تیم پشت Sophon

شرکت Sophon Blockchain توی ماونت ویو آمریکا قرار داره و بنیان‌گذار اصلیش "سباستین اِی" هست که الان هم به عنوان مدیرعامل (CEO) شرکت فعالیت می‌کنه. یکی دیگه از هم‌بنیان‌گذاران به اسم "اد چانگ" شناخته می‌شه که در سال ۲۰۲۴ تو راه‌اندازی یه شبکه بلاک‌چین ماژولار نقش داشته و الان مدیر عملیاتی (COO) شرکت Sophon هم هست. همچنین در لینکدین، "آیزاک هوانگ" از سنگاپور هم به‌عنوان یکی دیگه از هم‌بنیان‌گذاران Sophon Labs معرفی شده.

سباستین یه چهره باتجربه تو حوزه بلاک‌چینه و قبلاً تو پروژه‌های معروفی مثل Matter Labs، Nervos و Paper Ventures سمت‌های کلیدی داشته، پس تجربه و شناخت خوبی از فضای ZK داره و می‌تونه کمک کنه تا این محصول به دست کاربرای بیشتری برسه. از اون طرف، اد چانگ بیشتر از پنج سال سابقه تو دنیای گیم داره و سابقه کار تو Ava Labs رو هم داشته؛ به همین خاطر گزینه مناسبیه برای هدایت یه بلاک‌چین کریپتویی که تمرکزش روی مصرف‌کننده‌هاست.

از اعضای دیگه‌ی تیم می‌شه به "رامون کانالس" اشاره کرد که به‌عنوان معاون محصول (VP of Product) به تیم پیوسته. اون قبلاً تو پروژه‌هایی مثل Aragon و Matter Labs حضور داشته، یعنی از مدت‌ها قبل تو جامعه‌ی کریپتو فعال بوده. حضورش باعث می‌شه تیم Sophon اعتبار بیشتری پیدا کنه و جدی‌تر گرفته بشه.

Sophon که هدفش پل زدن بین دنیای Web2 و Web3 هست، تونسته به‌تازگی ۱۰ میلیون دلار سرمایه از سرمایه‌گذاران خطرپذیر جذب کنه. از جمله حامی‌هاش می‌شه به Binance، Paper Ventures و Maven 11 اشاره کرد. طبق اطلاعات موجود، تعداد کاربران Sophon در حال رشده و رقبای اصلیش شامل بلاک‌چین‌ها و پلتفرم‌هایی مثل Aptos، NEAR و Solana می‌شن.

Sophon Blockchain چه مشکلاتی رو حل می‌کنه؟

با اینکه بازار جهانی کریپتو ارزشی در حد تریلیون‌ها دلار داره، انتظار می‌ره پذیرش عمومی این تکنولوژی هم‌راستا با رشد ارزش بازار باشه؛ ولی در واقعیت، این‌طور نیست. دلیل اصلیش هم اینه که بیشتر پروژه‌های بلاک‌چینی فقط روی تکنولوژی تمرکز می‌کنن، نه روی کاربر نهایی.

وقتی این موضوع با سختی‌هایی مثل عبارت بازیابی (seed phrase)، کارمزد گس، کیف‌پول‌های پیچیده و رابط‌های کاربری گیج‌کننده ترکیب می‌شه، خیلی از کاربرای عادی قیدش رو می‌زنن، چون منحنی یادگیریش اصلاً شبیه برنامه‌هایی که قبلاً باهاشون کار کردن نیست. از طرف دیگه، اقتصاد دیجیتال الان به نفع پلتفرم‌هاست؛ یعنی کاربرا کلی ارزش تولید می‌کنن (از طریق فعالیت‌ها، داده‌ها و تعاملاتشون)، ولی یا هیچی گیرشون نمیاد یا نهایتاً یه مقدار خیلی ناچیز. شرکت‌هایی مثل یوتیوب و فیسبوک یا پروتکل‌های بازی میلیاردها دلار سود می‌برن، ولی کاربر معمولی عملاً هیچ سهمی نداره.

در حالی که دنیای سرگرمی می‌تونست بستر خیلی خوبی برای پذیرش گسترده بلاک‌چین باشه (چون میلیاردها کاربر و تریلیون‌ها دلار تراکنش داره)، تا الان این اتفاق نیفتاده. دلیلش هم اینه که مشوق‌های مشخص و ساده‌ای برای کاربرا وجود نداشته تا بلاک‌چین رو بدون دردسر استفاده کنن.

اینجاست که Sophon وارد می‌شه. این پروژه اومده تا تکنولوژی بلاک‌چین رو بدون پیچیدگی‌هاش با دنیای سرگرمی و اپلیکیشن‌های مصرفی ترکیب کنه و یه تجربه ساده و کاربرپسند ارائه بده.

Sophon با استفاده از یه سیستم خاص به اسم "skill-based protocol layer" باعث می‌شه که کاربرا بتونن داده‌هاشون رو به شکلی امن، ناشناس و قابل کسب درآمد ثبت و استفاده کنن. این یعنی کاربری که قبلاً فقط داده تولید می‌کرد و سودش می‌رفت تو جیب پلتفرم، حالا خودش می‌تونه بابت اون داده‌ها پول دربیاره. این یه مدل کاملاً جدید از اقتصاد داده‌ست که ارزش واقعی رو به کسی می‌ده که اون ارزش رو تولید کرده: خود کاربر.

همچنین Sophon از تکنولوژی Validium استفاده می‌کنه تا ویژگی‌هایی مثل تولید ارزش، مالکیت و ارتباط بین سیستم‌ها (interoperability) رو با کمک ZK Stack پیاده‌سازی کنه، اونم بدون اینکه تجربه‌ی کاربر نهایی سخت یا پیچیده باشه. نتیجه؟ یه تجربه سرگرم‌کننده و بی‌دردسر که کاربر بدون نیاز به دونستن جزئیات فنی بلاک‌چین می‌تونه ازش لذت ببره.

ویژگی‌های کلیدی Sophon

سیستم عامل بلاک‌چین Sophon طوری طراحی شده که اپلیکیشن‌های کریپتویی این اکوسیستم رو اجرا کنه؛ این سیستم هم یه مرکز کاربریه، هم یه چهارچوب برای توسعه‌دهنده‌ها. توی این سیستم، حداقل پنج بخش مجزا ولی به‌هم‌وصل وجود داره که قراره هم برای کاربرا و هم برای دولوپرها محیطی راحت و بی‌دردسر بسازه:

۱. Sophon Home
این قسمت همون رابط کاربری اصلی پلتفرمه؛ جایی که کاربر می‌تونه پروفایل خودش رو بسازه، اپلیکیشن‌ها رو پیدا کنه و رمزارزهاش رو مدیریت کنه. یه جورایی شبیه اپ‌استور اختصاصی برای اپ‌های کریپتویی خود Sophon طراحی شده. همه چی توی یه محیط یکپارچه انجام می‌شه، بدون نیاز به جابه‌جایی بین کیف‌پول، پروفایل یا سایت‌های مختلف، فقط با یه لاگین ساده.

۲. Sophon Account
حساب کاربری Sophon باعث می‌شه کاربر تجربه‌ای یکپارچه روی بلاک‌چین داشته باشه، با ورود راحت مثل همون ورود با اکانت گوگل (SSO). این حساب‌ها به‌صورت self-custodial هستن یعنی کلیدها دست خود کاربره، ولی امنیت بالا هم دارن. از یه چیزی به اسم «Account Abstraction» استفاده می‌کنه که بر پایه ZK Stack ساخته شده و به کاربر اجازه می‌ده بدون پرداخت گس‌فی (کارمزد)، با اپلیکیشن‌ها تعامل داشته باشه.

۳. Sophon+
Sophon+ یه سیستم درون‌ساختیه برای پاداش دادن به کاربرایی که توی اکوسیستم فعالیت دارن. فرقش با برنامه‌های وفاداری سنتی اینه که کاملاً مبتنی بر بلاک‌چینه، یعنی شفاف و قابل راستی‌آزماییه. کاربرا می‌تونن پاداش‌هاشونو به توکن، کالکشن یا دسترسی زودتر به امکانات جدید تبدیل کنن. تمرکز این سیستم به‌جای آمارهای بی‌فایده، روی دادن پاداش به کاربرهایی هست که واقعاً مشارکت دارن، اونم از طریق وظایف جذاب و همکاری با پروژه‌ها.

۴. Sophon’s Social Oracle
این یکی واقعاً خاصه؛ یه ابزاریه که با استفاده از پیاده‌سازی zkTLS در سطح پروتکل، می‌تونه اعتبار اجتماعی، موفقیت‌ها و تأثیرگذاری کاربر رو روی زنجیره تأیید و براش پاداش در نظر بگیره، بدون اینکه هویت شخصی فاش بشه. این اوراکل اطلاعات اجتماعی کاربر رو از جاهای مختلف جمع می‌کنه و به داده‌های معتبر تبدیل می‌کنه که می‌تونه مبنای ساخت اپلیکیشن‌هایی باشه که قبلاً حتی قابل تصور هم نبودن.

۵. بلاک‌چین مبتنی بر ZK Stack
هسته اصلی پروژه یه بلاک‌چینه که با ZK Stack ساخته شده و از «Avail» به‌عنوان پردازشگر داده استفاده می‌کنه. طراحی این بلاک‌چین طوریه که یه تعادل عالی بین مقیاس‌پذیری، امنیت و هزینه ایجاد می‌کنه؛ مخصوصاً برای اپلیکیشن‌های مصرفی. برخلاف رول‌آپ‌های سنتی، از Validium استفاده می‌کنه که داده‌ها رو به شبکه Avail می‌سپاره، در نتیجه گس‌فی‌ها کم می‌شن ولی امنیت اتریوم حفظ می‌شه. این یعنی تجربه کاربری بدون اصطکاک و بدون گس‌فی؛ چیزی که باعث می‌شه حتی اپلیکیشن‌های Web2 هم بتونن وارد دنیای مالکیت غیرمتمرکز و شفافیت بشن.

توکن SOPH چیه؟

توکن $SOPH، توکن اصلی شبکه بلاک‌چین Sophon به حساب میاد و توی بخش‌های مختلف این اکوسیستم نقش داره. کارکردهاش به این صورته:

• به عنوان توکن گس برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها استفاده می‌شه.
• به عنوان پاداش برای Guardianها و اپراتورهای نود (Node Operator) عمل می‌کنه.

در ابتدا (دوره Genesis)، این توکن غیرقابل انتقال بود و فقط داخل شبکه استفاده می‌شد. اما از سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ به بعد، به‌صورت کامل فعال شد، قابل انتقال شد و الان هم توی بازار کریپتو برای عموم در دسترسه.

عرضه و تخصیص توکن SOPH

توکن $SOPH نقش کلیدی تو پروژه Sophon داره، چون برای پرداخت پاداش به اپراتورهای نود و دیگر بخش‌های شبکه استفاده می‌شه. این توکن یه عرضه اولیه ۱۰ میلیاردی داره که برنامه تخصیصش به‌صورت دقیق تنظیم شده تا پروژه در بلندمدت پایدار بمونه.

توزیع توکن‌ها به شکل زیره:

• پاداش اپراتورهای نود (Node Rewards) – ‌۲۰٪
  یعنی ۲ میلیارد توکن SOPH برای پاداش دادن به نودهایی که شبکه رو فعال نگه می‌دارن.
• ذخیره اکوسیستم (Ecosystem Reserve) – ‌۲۶٪
  برابر با ۲.۶ میلیارد توکن SOPH
  • از این مقدار، ۴۲٪ آزاد شده و در دسترسه
  • ۵۸٪ به‌صورت خطی طی ۵ سال قفل و آزاد می‌شن
• مشارکت‌کنندگان اصلی پروژه (Core Contributors) – ‌۲۵٪
  یعنی ۲.۵ میلیارد توکن SOPH برای تیم توسعه و افرادی که پروژه رو از پایه ساخته‌ن.
• سرمایه‌گذاران اولیه (Seed Investors) – ‌۱۸٪
  معادل ۱.۸ میلیارد توکن SOPH برای سرمایه‌گذارهایی که تو مراحل اولیه پروژه رو تأمین مالی کردن.
• ایردراپ اولیه (Initial Airdrop) – ‌۹٪
  یعنی ۹۰۰ میلیون توکن SOPH به کاربرا و جامعه اولیه برای جذب مشارکت بیشتر اختصاص داده شده.
• استخراج نقدینگی بعد از راه‌اندازی شبکه اصلی (Post Mainnet Liquidity Mining) – ‌۲٪
  یعنی ۲۰۰ میلیون توکن SOPH برای تأمین نقدینگی و تشویق فعالیت در صرافی‌ها بعد از راه‌اندازی شبکه اصلی.