معاملات اسپات و مارجین در ارز دیجیتال
تفاوت معاملات اسپات و مارجین در ارز دیجیتال:
معاملات اسپات:
- روش ساده: تو توی صرافی مستقیماً یه دارایی رو با پول نقد، استیبلکوین (مثل تتر یا USDC)، یا یه ارز دیجیتال دیگه میخری یا میفروشی (مثلاً اتر رو با بیتکوین عوض میکنی).
- مالکیت کامل: بعد از انجام معامله، اون دارایی کاملاً مال توئه.
- ریسک پایینتر: فقط پولی که داری رو خرج میکنی، پس ریسکش کمتره.
معاملات مارجین:
- روش پیچیدهتر و پرریسکتر: تو پول قرض میگیری (معمولاً استیبلکوین) تا روی افزایش یا کاهش قیمت یه دارایی شرطبندی کنی.
- اهرم (Leverage): میتونی 2 تا 100 برابر سرمایه خودت معامله کنی.
- سود بیشتر: اگه پیشبینیت درست باشه، وام رو پس میدی و سود بزرگی نصیبت میشه.
- ریسک بیشتر: اگه اشتباه کنی، باید پول قرض گرفتهشده رو به همراه سود و کارمزد پس بدی، حتی اگه ضرر کرده باشی.
معاملات اسپات چیه؟
اصل اصلی سرمایهگذاری اینه که "بیشتر از چیزی که توانایی از دست دادنش رو داری، سرمایهگذاری نکن." این قانون تو معاملات اسپات خیلی راحتتر رعایت میشه.
چطور کار میکنه؟
- تو یه صرافی برای خرید یا فروش دارایی کارمزد معامله پرداخت میکنی (معمولاً بین 0.1% تا 2% بسته به صرافی و حجم سرمایهگذاری).
- اگه سود کنی، باید مالیات اون رو هم در نظر بگیری.
مثال:
- خرید: یک بیتکوین به قیمت 50,000 دلار میخری.
- سود: اگه قیمت به 55,000 دلار برسه، 10% سود کردی (5,000 دلار).
- ضرر: اگه قیمت به 45,000 دلار بیاد، 10% ضرر کردی (5,000 دلار).
مدیریت ریسک:
- میتونی از دستور استاپلیمیت (یا استاپلاس) استفاده کنی. این دستور به صرافی میگه تو قیمت مشخصی به صورت خودکار خرید یا فروش انجام بده تا:
- سودت رو ذخیره کنی.
- یا جلوی ضرر بیشتر رو بگیری.
حتی اگه این کار رو نکنی و بیتکوین به 45,000 دلار برسه، هنوز اون بیتکوین رو داری. با توجه به تاریخچه قیمت بیتکوین، معمولاً ارزشش در طول زمان دوباره برمیگرده.
معاملات مارجین چیه؟
معاملات مارجین میتونه خیلی پرریسک باشه و حتی گاهی کل سرمایهات رو درگیر کنه.
اهرم در معاملات مارجین:
- اکثر صرافیهای ارز دیجیتال تا 20 برابر (20x) اهرم میدن و بعضی حتی تا 100 برابر (100x).
- یعنی با 100 دلار سرمایه میتونی تا 10,000 دلار معامله کنی، که 9,900 دلار باقیمونده رو قرض میگیری.
چطور کار میکنه؟
- اهرم 20x:
- 5% از قیمت رو خودت میدی، بقیهاش رو قرض میگیری.
- مثلاً برای خرید یک بیتکوین 50,000 دلاری:
- 2,500 دلار سرمایه میدی.
- 47,500 دلار قرض میگیری.
- سود و ضرر:
- اگه بیتکوین 10% رشد کنه (به 55,000 دلار):
- سرمایه اولیهات دو برابر میشه (100% سود = 2,500 دلار سود).
- اگه بیتکوین 10% افت کنه (به 45,000 دلار):
- دو برابر سرمایه اولیهات رو از دست میدی (200% ضرر = 5,000 دلار ضرر).
- اگه بیتکوین 10% رشد کنه (به 55,000 دلار):
چرا همهچیز رو از دست نمیدی؟
- وامدهندهها نمیذارن ضرر به جایی برسه که نتونی پولشون رو پس بدی.
- معمولاً با رسیدن ضرر به حد مشخصی، موقعیتت رو لیکوئید میکنن (میفروشن) تا از ضرر بیشتر جلوگیری کنن.
کال مارجین چیه؟
تو معاملات مارجین، کال مارجین وقتی اتفاق میافته که ارزش سرمایهگذاریت نزدیک به مقدار وثیقه (Collateral) بشه.
مثال:
- اگه با 2500 دلار وثیقه یه موقعیت مارجین روی بیتکوین 50,000 دلاری باز کنی:
- اگه قیمت بیتکوین نزدیک 47,500 دلار بشه (تقریباً معادل وثیقهت)، صرافی ازت میخواد وثیقه بیشتری بزاری.
- اگه پول اضافه نذاری یا دیر واکنش نشون بدی، موقعیتت لیکوئید میشه.
لیکوئید شدن:
- وقتی لیکوئید میشی:
- صرافی موقعیتت رو خودکار میبنده و وثیقهت رو میفروشه تا پول وامدهندهها رو پس بده (هم اصل وام و هم سودش).
- همچنین کارمزد معامله ازت گرفته میشه.
نتیجه:
- حتی قبل از اینکه بیتکوین به 47,500 دلار برسه، کل 2500 دلار سرمایهت رو از دست میدی.
- مثلاً در 12 مارس 2020، بیتکوین توی چند ساعت از 8000 دلار به 3600 دلار سقوط کرد و تو 24 ساعت، بیش از 1 میلیارد دلار موقعیت لانگ لیکوئید شد.
موقعیت لانگ و شورت در معاملات مارجین:
لانگ (Long Position):
- وقتی پیشبینی میکنی قیمت ارز بالا میره و اون رو میخری.
- هدف: وقتی قیمت بیشتر شد، بفروشی و سود کنی.
شورت (Short Position):
- وقتی پیشبینی میکنی قیمت ارز پایین میاد و اون رو میفروشی بدون اینکه هنوز خریده باشی.
- هدف: وقتی قیمت پایین اومد، ارز رو ارزونتر بخری و سود کنی.
مدیریت ریسک با هچینگ:
- با باز کردن یک موقعیت مخالف (مثلاً هم لانگ و هم شورت)، ریسک ضرر رو کاهش میدی.
اهمیت در بازار کریپتو:
چون نوسانات کریپتو خیلی زیاده، هچینگ توی این بازار از بازار سهام یا دیگه بازارها ضروریتره. اینطوری میتونی جلوی ضررهای سنگین رو بگیری